اصطلاحاتی در مورد صفحه نمایش و تلویزیون
اندازه صفحه (Screen Size)
این عدد که معمولا از واحد اینچ برای بیان آن استفاده میشود در واقعاندازه قطر صفحه نمایش است. همانطور که میدانید هر اینچ معادل ۲.۵۴ سانتیمتر است. شما از روی این عدد و نسبت طول به عرض که بعدا توضیح خواهیم داد، میتوانید مساحت صفحه نمایش را تخمین بزنید. به طور مثال یک صفحه نمایش ۱۰ اینچی بیش از دو برابر یک صفحه نمایش ۷ اینچی ( با نسبت طول به عرض برابر ) مساحت دارد و این که یک صفحه نمایش ۱۰ اینچی با نسبت طول به عرض ۴ به ۳، نزدیک به ۱۲ درصد بیشتر از یک صفحه نمایش ۱۰ اینچی عریض با نسبت ۱۶ به ۹ مساحت دارد.
نسبت طول به عرض
از تقسیم دو عدد مذکور بر یکدیگر نسبت طول به عرض بدست میآید که با نامهای نسبت تصویر یا Aspect Ratios نیز شناخته میشود. به طور مثال در یک صفحه نمایش Full HD اگر پیکسلها مربع فرض شوند، و شما ۱۹۲۰ را بر ۱۰۸۰ تقسیم کنید، عدد ۱.۷۸ بدست میآید، که برابر با تقسیم ۱۶ بر ۹ است. نسبت طول به عرض ۴ به ۳ نیز بسیار رایج است که عدد ۱.۳۳ را نتیجه میدهد و با اندازه صفحه برابر مساحت بیشتری را نسبت به صفحات عریض دارد ( مانند ۱۶ به ۱۰ و یا ۱۶ به ۹ ). باید توجه داشت که نسبت طول به عرض بسته به کاربردی که از صفحه میخواهید متفاوت است. اگر فیلم هدف اصلی شما است، نسبت ۱۶ به ۹ بهترین حالت است و اگر خواندن و کارهای حرفهای بیشتر مد نظر شماست نسبت ۱۶ به ۱۰ و ۴ به ۳ بهتر خواهد بود.
تراکم پیکسل ها در اینچ (PPI)
بعد از تبلیغات زیاد شرکت اپل در مورد صفحه نمایش رتینا، این اصطلاح بسیار رایج شده است و بسیاری از سازندگان برای نشان دادن کیفیت صفحه نمایش خود از عدد ppi استفاده میکنند. این عدد تراکم پیکسلها در هر اینچ از صفحه نمایش را نشان میدهد. به طور مثال آیفون ۴ که برای اولین بار این عدد را به یک عنصر تبلیغاتی بدل کرد، دارای تراکم پیکسل بسیار بالای ۳۲۶ پیکسل در اینچ است. با احتساب این که آیفون از فاصله حدودا ۱۲ اینچی توسط کاربر دیده میشود، کیفیت آن بینقص خواهد بود. برای تبلتها که این فاصله به ۱۶ اینچ میرسد، ppi حدود ۲۱۵ کافی است.
وسعت رنگ (Color Gamut)
این اصطلاح نشان دهنده وسعت رنگی است که یک صفحه نمایش میتواند نشان دهد. بعضی بر این باورند که زیاد بودن وسعت رنگ معادل کیفیت بهتر است، در صورتی که اینطور نیست. برای دیدن تصویر با کیفیت و بینقص، رنگهای تولید شده توسط صفحه نمایش باید با استاندارد sRGB/ Rec. 709 مطابقت داشته باشد تا شما مطمئن باشید این رنگها همان رنگهای واقعی منبع هستند (منبع منظور فایل ذخیره شده است). یک صفحه نمایش با وسعت رنگ بیشتر اگر رنگهای واقعی را دقیق نشان ندهد، تنها باعث اغراق در رنگها و انحراف اطلاعات واقعی شده و تصویر واقعی را به شما ارایه نمیکند. معمولا LCD وسعت رنگی کمتر و OLED وسعت رنگ بیشتر از استاندارد مذکور دارند.
سیستم رنگ و الگوسازی 18 بیتی یا 24 بیتی
این اعداد دقیقا همان معنای اعداد بالا را دارند. به بیان دیگر ۱۶ میلیون رنگ به معنای ۲۵۶ سطح برای هر رنگ پایه است، و ۲۵۶ رده رنگ در اعداد باینری معادل ۸ بیت میشود. چون ۳ رنگ پایه (قرمز، آبی و سبز) وجود دارد ۳ در ۸ میشود ۲۴ بیت. پس ۲۴ بیت رنگ همان ۱۶ میلیون رنگ است که بعضا در لیست مشخصات فنی دستگاهها مشاهده میشود.
برخی از نمایشگرهای ضعیف بازار تنها قادر به تولید ۶۴ سطح رنگ هستند که برابر ۶ بیت برای هر رنگ اصلی و در نهایت ایجاد ۱۸ بیت رنگ میشود. نمایشگرهای ۱۸ بیتی قادر به تولید ۲۶۲٫۱۴۴ رنگ میباشند. اما حتی نمایشگرهای ۱۸ بیتی نیز مشکلی در خلق رنگها ایجاد نمیکنند اما اگر توان نمایشگر کمتر از ۱۸ بیت باشد آنوقت تصاویر به نرمی نمایش داده نشده و رنگها نیز بصورت غیرطبیعی شکل میگیرند. به طور مثال در نمایشگرهای ۱۸ بیت به پایین به دلیل محدودیت تعداد رنگ در تصویری از طبیعت شما به راحتی پله پله شدن رنگ در آسمان را مشاهده خواهید نمود.
تقریبا تمام تلویزیونهای امروزی از ۲۴ بیت یا ۱۶ میلیون رنگ پشتیبانی میکنند. اما در نهایت اگر به نمایشگر ۱۸ بیتی یا پایینتر برخورد کردید سعی کنید از خرید آن صرفنظر نموده و به دنبال گزینه بهتری بگیرید.
نسبت کنتراست (Contrast Ratio)
این مقدار نسبت بیشترین میزان روشنایی رنگ سفید به کمترین میزان روشنایی رنگ سیاه کامل را نشان میدهد. این مقدار در لابراتواری که کاملا تاریکی مطلق در آن وجود دارد اندازهگیری میشود. عدد مذکور وقتی بسیار مهم میشود که شما در یک محل کم نور به دیدن تصویر صفحه نمایش بپردازید. اگر محل استفاده شما در روشنایی باشد (مانند موبایل و یا تلویزیون در یک اتاق روشن)، این عدد کمتر اهمیت پیدا میکند. این عدد برای موبایل حداقل ۵۰۰ و برای صفحه نمایش LCD ( و یا LED) بیش از ۱۵۰۰ باید باشد. برای پلاسما تا ۴۰۰۰ هم قابل دسترسی است، و اگر شما میخواهید به کنتراستهای بالاتری دسترسی داشته باشید باید منتظر رسیدن OLED به بازار صفحه نمایش باشید.
زمان پاسخگویی (Response time)
این یکی دیگر از اعداد و ارقام تبلیغاتی است که به شدت از آن برای بزرگنمایی محصول استفاده شده است. در گذشته LCDها به طور مشخص اشیاء متحرک را تار نشان میدادند و نمیتوانستند با سرعت فریمهای تصویر ورودی هماهنگی کامل داشته باشند و نتیجه نمایش تصویری تار در هنگام حرکات سریع بود. یک تصویر ویدویی حداکثر تا ۶۰ فریم در ثانیه سرعت دارد، یعنی در هر ۱۷ میلیثانیه فریم جدید به پنل صفحه نمایش فرستاده میشود. زمان پاسخگویی در واقع میزان زمانی است که صفحه نمایش برای پاسخ به تصویر ورودی نیاز دارد. این مهم است که این مقدار از ۱۷ میلی ثانیه بسیار کمتر باشد. در بازار کنونی صفحه نمایش، تولیدکنندگان زمان پاسخگویی معمولا بین ۸ تا نهایتا ۱ میلی ثانیه اعلام میشود. در اندازهگیریهای واقعی که صورت گرفته، مشخص شده که زمان پاسخ گویی واقعی بسیار بیشتر از عددی است که سازندگان ارایه میکنند و بیش از ۳۰ میلی ثانیه است. بنابراین این عدد نیز تا حد زیادی بی معنی است و نباید معیار تصمیم گیری باشد.
سرعت تعویض فریم (Refresh Rate)
این عدد در واحد هرتز اندازهگیری میشود و ماکسیمم تئوری میزان تعداد فریمهای مجزایی را نشان میدهد که در یک ثانیه پنل صفحه نمایش میتواند پخش نماید. در سالهای اخیر این عدد تبدیل به یک ابزار تبلیغاتی شده، و هنوز ما متوجه نشدیم که چرا این رقابت بیمعنی ادامه یافته است. سازندگان LCD در چند سال اخیر به اعدادی مثل ۱۲۰ و یا حتی ۲۴۰ هرتز دست پیدا کردهاند و هم اکنون این اعداد تا ۶۰۰ هرتز هم دیده میشود. این بدان معنی است که برای یک فیلم ۶۰ فریم در ثانیهای، صفحه نمایش ۱۰ بار تغییر میکند که هیچ تاثیری در کیفیت تصویر و یا افزایش کارایی صفحه نمایش در حرکات سریع ندارد (زیرا زمان پاسخگویی این صفحات نمایش آنقدر نیست که به طور واقعی به آن عدد دست پیدا کنند). در هنگام برخورد با این عدد نیز به آن زیاد توجه نکنید.
روشنایی (Brightness)
به طور معمول هر چه ماکسیمم روشنایی صفحه نمایش بالاتر باشد بهتر است. اما باید توجه داشت که روشنایی زیاد موجب نمایش نامناسب نواحی روشنتر تصویر و کیفیت پایین رنگها و همچنین خستگی چشمها میشود. به جز در مواردی که از نمایشگر خود در محیطهای پرنور استفاده میکنید نباید صفحه را در این حالت قرار دهید. بعضی از شرکتها سیستم اتوماتیک تنظیم روشنایی را به عنوان ابزار تبلیغاتی استفاده میکنند. به این مورد توجه نکنید، چرا که معمولا این سیستمها نمیتوانند روشنایی درست را بر حسب شرایط تعیین کنند و در نهایت شما مجبور به اعمال تنظیمات دستی خواهید شد.
لایه ضد انعکاس Anti-Glare
بسیاری از صفحه نمایشها لایه ضد انعکاس یاAnti-Reflection Treatments یا Anti-Glare را در لیست مشخصات خود قرار دادهاند، اما در بسیاری از موارد این عبارت تنها یک لغت تبلیغاتی است. آزمایشات روی این دسته از صفحه نمایشها نشان داده است که عملکرد آنها در انعکاس ندادن نور تا ۳ برابر متفاوت است. در نهایت شما باید محصول مورد نظر خود را یا حضورا و یا با استفاده از بررسیهای بیطرفی که در اینترنت موجود است در شرایط متفاوت نور مشاهده کنید و ببینید که در محیطی که میخواهید از آن استفاده کنید کدامیک بهتر عمل کرده است.